Να κάνω ιδιωτική αποταμίευση;

Το σκάνδαλο των ομολόγων στα ασφαλιστικά ταμεία, ήρθε για άλλη μια φορά να ταράξει τα νερά στην κοινωνική ασφάλιση και να μεγαλώσει την ‘‘ανασφάλεια’’ των ασφαλισμένων. Οι συζητήσεις και οι ανακατατάξεις για το ασφαλιστικό αυξάνουν την ανησυχία του κόσμου.

Η γνώμη των Ελλήνων για την κοινωνική ασφάλιση, προκύπτει από δημοσκόπηση που είχε γίνει πριν από κάμποσα χρόνια και μάλλον τα ποσοστά ισχύουν ακόμα.

Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση αυτή:

• Το 88% του ελληνικού πληθυσμού πιστεύει ότι οι συντάξεις που δίνονται είναι πολύ χαμηλές.
• Το 84% δε γνωρίζει, (και ανησυχεί), πόσα χρήματα θα είναι η σύνταξη του.
• Το 76% θεωρεί ότι τα χρήματα που δίνονται στα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης είναι πολλά, σε σχέση με τη σύνταξη που θα πάρει.
• Το 70% έχει την άποψη ότι, αν έδινε τα ίδια χρήματα που πληρώνει στο ταμείο του σε μια ιδιωτική ασφαλιστική εταιρεία, θα έπαιρνε καλύτερη παροχή.

Συμπεραίνουμε πως, ειδικά τα τελευταία χρόνια, είναι δεδομένη η στροφή των Ελλήνων στη ζήτηση ασφαλιστικών συνταξιοδοτικών προγραμμάτων στην ιδιωτική ασφάλιση. Το ερώτημα είναι: μπορεί η ιδιωτική ασφάλιση να υποκαταστήσει την κοινωνική;

Η αλήθεια είναι ότι η κοινωνική και η ιδιωτική ασφάλιση έχουν διαφορετικό χαρακτήρα, δεν παύει όμως να έχουν κοινό στόχο και να αλληλοεπηρεάζονται.

Απ’τη μια πλευρά, η κοινωνική ασφάλιση έχει φτάσει σε ένα σημείο που τα πάντα είναι ρευστά και οι αλλαγές προμηνούν ότι θα επηρεάσουν κατά πολύ τα δεδομένα του σήμερα. Τα κενά που παρουσιάζει είναι οφθαλμοφανή και όλοι τα ξέρουν, αλλά δυστυχώς ή οι εισφορές είναι λίγες για να καλύψουν τα κενά ή γίνεται κακή διαχείρισή τους ή και τα δύο.

Απ’την άλλη, η ιδιωτική ασφάλιση ανέρχεται σταδιακά στη χώρα μας, όμως υπολείπεται ακόμη του επιπέδου ανάπτυξης που έχουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Γι’αυτό λοιπόν, η ιδιωτική ασφάλιση πρέπει να αποτελεί συμπλήρωμα της κοινωνικής ασφάλισης. Σκοπός της δεν είναι να υποκαταστήσει την κοινωνική αλλά να την συμπληρώσει.

Έτσι, για το σκοπό αυτό, γίνονται προσπάθειες, από την ιδιωτική ασφάλιση, να προωθήσει ένα σύστημα ενθάρρυνσης της αποταμίευσης. Αυτό το σύστημα δεν είναι άλλο από τα εξελιγμένα αποταμιευτικά προγράμματα που επενδύουν ποσοστιαία σε αμοιβαία κεφάλαια, ώστε να εξασφαλίζουν μακροπρόθεσμα αρκετά υψηλές αποδόσεις με σχετικά χαμηλό ρίσκο επένδυσης.

Τα οφέλη που προκύπτουν από την αποταμίευση είναι πολλά:

• Οι εργαζόμενοι που καταβάλλουν ένα τμήμα του εισοδήματός τους για ασφάλιση , συνηθίζουν στην αποταμίευση, καθώς αισθάνονται ότι έχουν μεγαλύτερο έλεγχο στη διαμόρφωση του μελλοντικού τους εισοδήματος και συμμετέχουν ουσιαστικά στην αναβάθμιση της σύνταξής τους.
• Τα χρήματα, που συγκεντρώνονται σε προσωπικό λογαριασμό, είναι διαθέσιμα στους κληρονόμους κάτι που δεν συμβαίνει με τις υποχρεωτικές εισφορές της κοινωνικής ασφάλισης, ιδίως σε περιπτώσεις θανάτου του ασφαλισμένου πριν την έναρξη συνταξιοδότησης.
• Οι αποδόσεις των αποταμιεύσεων αυτών, είναι συνήθως υψηλότερες απ’αυτές που προσφέρουν τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, διότι η διαχείριση γίνεται από επαγγελματίες. Επιπλέον έχει μηχανισμό εποπτείας οπότε ελαχιστοποιούνται οι περιπτώσεις ‘‘σκανδάλων’’.
• Αντίθετα με το αναδιανεμητικό σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης, που αντιστοιχίζει τις εισφορές των εργαζομένων με τις συντάξεις προς τους συνταξιούχους, τα ιδιωτικά προγράμματα χαρακτηρίζονται από μια άμεση σχέση αποταμίευσης και παροχής. Αυτό σημαίνει ότι το κάθε πρόγραμμα είναι αυστηρά προσωπικό και προσαρμοσμένο στις ανάγκες του κάθε ασφαλιζομένου, ανάλογα με τις εισφορές του, χωρίς να επηρεάζεται από εξωτερικούς παράγοντες, π.χ. αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, αντιστοιχία εργαζομένων – συνταξιούχων κλπ.
• Παράλληλα, ο συνδυασμός των αποταμιευτικών – συνταξιοδοτικών προγραμμάτων με ασφαλιστικές καλύψεις αναπλήρωσης εισοδήματος σε περιόδους προσωρινής ή μόνιμης ανικανότητας για εργασία, συντελεί στον περιορισμό της επαγγελματικής ανασφάλειας των εργαζομένων.
• Σημαντικό κίνητρο, τέλος, για την ιδιωτική ασφάλιση δίνει και η φορολογική απαλλαγή για τις ιδιωτικές ασφαλίσεις, (αποταμίευση, συμπληρωματικές καλύψεις), που έχει κάθε οικογένεια.

Είναι προφανές, καταλήγοντας, ότι η προσφορά τέτοιων προγραμμάτων από την ιδιωτική ασφάλιση, με παράλληλη φορολογική ή άλλη υποστήριξη από το κράτος, λειτουργεί προς όφελος των ασφαλισμένων.

Οι επιλογές που υπάρχουν για τα συνταξιοδοτικά ασφαλιστικά προγράμματα είναι πάρα πολλές. Ανάλογα με την ηλικία του, ο καθένας μας, με τα χρήματα που μπορεί να διαθέσει, με την οικογενειακή του κατάσταση, με τους στόχους του και τα όνειρά του για το μέλλον, μπορεί να επιλέξει και να σχεδιάσει μαζί με τον ασφαλιστικό του σύμβουλο ένα συνταξιοδοτικό πρόγραμμα. Βασισμένο στις δικές του ανάγκες του παρόντος αλλά περισσότερο του δύσκολου και αβέβαιου μέλλοντος.